Zeven niveaus van luisteren voor gewone mensen

1 Luisteren naar je energiehuishouding: energie over houden

Er zijn zo van die dagen dat je superveel doet. Je rent van hot naar her. Opstaan, kinderen naar school, werken, even bijkletsen met je vriend(in)en, boodschappen doen, eten maken, en ’s avonds uitgeput op de bank. Natuurlijk, je doet best veel leuke dingen. Maar het leven lijkt wel een uitputtingsslag. Dat komt omdat je vaak niet naar je energiehuishouding luistert. Daardoor ga je maar door. Ook al geeft je lichaam allerlei signalen, je luistert er niet naar. En je voelt ook niet wanneer er iets of iemand over je grens gaat. Dat kost veel energie. Als je naar jezelf leert luisteren, kom je veel over jezelf te weten. En met deze zelfkennis leer je energie over te houden voor dat wat jij echt wil.

2 Luisteren naar je onbewuste: aandacht erbij houden

Je komt je vriendin tegen. Ze zegt: “Ik was gister op mijn fiets naar mijn werk.” Jij denkt: “Fiets? Ik heb ook nog een fiets. En die heeft een lekke band. Dus gauw maar eens naar de fietsenmaker.” Terwijl je vriendin wilde zeggen: “Ik ging op de fiets maar ik werd aangereden.” Jij bent niet bij het ongeluk, jij zit met je gedachten bij de fietsenmaker. Hoe doe je dat toch, luisteren en je aandacht erbij kunnen houden? Ons bewustzijn zit zo ingewikkeld in elkaar, dat veel dingen onze aandacht kunnen wegvoeren. Dat komt omdat wij vaak verschillende dingen tegelijk willen doen. Multitasken noemen we dat. Maar het blijkt dat  we daar eigenlijk helemaal niet zo goed in zijn. Het geheim is dat je met volledige aandacht naar alles leert luisteren zonder er een etiket op te plakken.

3 Luisteren naar behoeftes: gezamenlijk doelen bereiken

Een autorit met twee zoons van zeven en vier. De oudste houdt van rekenen en ik probeer hem uit te leggen wat breuken zijn. “Stel je hebt drie gebakjes en wij tweeën willen deze gebakjes verdelen. De eerste twee kunnen jij en ik opeten. Maar wat doen we dan met het derde gebakje? De oudste lust best twee gebakjes, hij weet het even niet en is stil. Dan hoor ik het piepstemmetje van de jongste: “Aan mij geven.” Vaak lijkt het vraagstuk waar je mee worstelt een conflict te geven als je naar de individuele behoeftes kijkt. Door van een afstandje te luisteren naar wat jijzelf wil en wat de ander wil, kom je uit het conflict. Vaak lukt het dan om een oplossing te vinden die voor iedereen klopt.

4 Luisteren naar emoties: diepe verbinding voelen

Iedereen kan emoties voelen, en bijna niemand weet ze precies onder woorden te brengen. Het lastige met emoties is dat we ze vaak vermengen met onze gedachten. En omdat die voor veel mensen te snel gaan, raken we al gauw het spoor kwijt. Gelukkig zijn onze emoties ook verbonden met ons lichaam. Door jouw lichamelijke reactie te voelen, kun je makkelijker naar je eigen emoties leren luisteren. Zo kun je ook met empathie naar de emoties van iemand anders luisteren. Soms zijn de emoties van de ander zo sterk, dat ze jouw emoties weer in de weg zitten, om nog goed te kunnen luisteren. Dan is een andere soort aanwezigheid bij die emoties nodig. Met een moeilijk woord noemen we dat onpersoonlijke liefde. Zo blijf je in verbinding met iedereen.

5 Luisteren naar overtuigingen: elkaar oordeelloos begrijpen

Het is zomer. Ik bouw met mijn vier jaar oude zoon zandkastelen op het strand. “Pap? Hoe worden mensen eigenlijk gemaakt?” Boem. Daar was mijn vuurdoop in de seksuele voorlichting. “Nou jongen, dat ….” Met allerlei kunst en vliegwerk probeerde ik hem op een vier jarige manier uit te leggen, hoe kinderen worden gemaakt. Op een gegeven moment was ik klaar. “En zo worden dus mensen gemaakt.” Een tijdje stilte. “Pap? Je weet het zelf ook niet hè?” Deze gedachte idee was voor hem zo ongeloofwaardig dat hij besloot om het hele idee maar te verwerpen. Als jij iets hoort dat je niet kent, wat doe je dan? Hou je dan vast aan je eigen overtuiging, of kun je je zonder oordeel laten inspireren door die nieuwe gedachte?

6 Luisteren naar het onbekende: nieuwe oplossingen creëren

Als je luistert om er zelf beter van te worden, kan dat strijd opleveren. Bij luisteren naar behoeftes kan er belangenstrijd ontstaan. Bij luisteren naar emoties kan er strijd door de gevoelde emoties ontstaan. En als je luistert naar overtuigingen kan er een strijd op argumenten ontstaan. Als je echter samen oplossingen wilt creëren, luister je op een geheel andere manier. Je luistert dan naar elkaar vanuit de gerichtheid dat je individuele belang ondergeschikt is aan het grotere geheel. Dan probeer je juist iets onbekends bij de ander te ontdekken. Zo vul je jouw gedachten aan met iets nieuws, iets wat je nog niet kent. En uit de combinatie van het bekende en het onbekende kunnen jullie samen iets nieuws creëren.

7 Luisteren naar stilte: volkomen rust ervaren

We kunnen stilte op verschillende manieren zien. Zo is er een uiterlijke stilte, die het ontbreken van geluid betekent. Innerlijke stilte is ook de afwezigheid van innerlijk geluid, de afwezigheid van gedachten en gevoelens. Luisteren naar de stilte doe je wanneer je het nu omarmt. Het nu hoeft niet geïnterpreteerd te worden. Dat geeft een enorme innerlijke rust. Je kunt deze stilte niet zelf oproepen. Wat je hooguit kan doen is jezelf steeds meer voor die stilte openstellen. Hoe meer je dat doet, hoe meer deze stilte onderdeel van je wezen gaat uitmaken en hoe meer ook die staat van stilte in je bewustzijn aanwezig is. Niet als bewust zijn, maar als stilte. Wat je verder bewust wordt zijn intuïtieve ingevingen, die voortkomen uit die stilte.