Waar mensen samenkomen ontstaat soms strijd. Maar willen we niet allemaal liever samenwerken? Synergetisch luisteren is de basis van next level samenwerken . Synergie is een situatie waarin het effect van een samenwerking groter is dan elk van de samenwerkende partijen afzonderlijk zou kunnen bereiken. Twee mensen brengen hun individuele eigenschappen en ideeën in en de samenvoeging van die verschillen leidt tot iets nieuws. Het gaat er hierbij om de verschillen en het onbekende te beluisteren.
Daar waar er op voorgaande luisterniveaus nog sprake kan zijn van strijd om belangen, emotionele strijd en die om argumenten, gaat het op synergetisch niveau om samenwerken. Hier verbinden de gesprekspartners hun gedachten in een dialoog. In een dialoog ga je niet uit van winnen en verliezen, maar van transformatie van beide partijen. Dan ga je ervan uit dat ook jij je standpunt gaat veranderen, verrijken. Dit is een echt wij-niveau. Het gaat er hier om anderen werkelijk te begrijpen in plaats van hen te domineren. Hier kun je oplossingen vinden die groter zijn dan die je zelf kunt genereren.
Synergetisch luisteren naar jezelf: TALENT
Hiertoe moet eenieder vanuit zijn of haar uniciteit handelen. Synergetisch luisteren richt zich in gerichtheid op jezelf op het inbrengen van jouw unieke talent.
Wat maakt iemand uniek? En hoe kan hij die uniciteit inzetten om samen met iemand anders iets nieuws te creëren wat er eerst nog niet was? Op synergetisch niveau kijken we daarom ook veel meer aanvullend. We verkennen elkaars standpunten (andere stukjes van de werkelijkheid) om het totaal te kunnen zien.
Wat kun je doen om naar jouw eigen talent te luisteren? Het helpt je wanneer je accepteert dat je een uniek talent bent dat op een unieke, onvergelijkbare manier in de wereld staat. Je kunt voeding geven aan het ontdekkingsproces door je passies te vervullen. Door je intrinsieke motivatie te volgen (door dingen waar je energie van krijgt te doen) is het gemakkelijker (kinderlijk genieten, nutteloos, onafhankelijk).
“Iedereen is een genie. Maar als je een vis beoordeelt op zijn vermogen om in een boom te klimmen, denkt hij zijn hele leven dat hij een idioot is.” Albert Einstein
Synergetisch luisteren naar de ander: CO-CREATIE
Synergetisch luisteren richt zich in gerichtheid op de ander op co-creatie. Hierbij vind je in samenwerking oplossingen die tot dan toe niet bestonden. Op selectief, empathisch en cognitief niveau tracht je ook tot oplossingen te komen. Deze oplossingen zijn echter beperkt door de bijbehorende grenzen (belangen, emoties en overtuigingen). Bovendien zijn deze oplossingen veelal dezelfde als die al bestonden. Voor vernieuwing is creatie nodig, creatie van een nieuwe oplossing. Creativiteit zorgt ervoor dat we door goed naar elkaar te luisteren nieuwe kennis kunnen maken vanuit ons bestaande referentiekader.
Gesprekken krijgen een ander karakter wanneer we op een ander niveau leren luisteren. Een gesprek op selectief niveau is een debat om te winnen. Een empathisch gesprek kan de vorm krijgen van een emotioneel geladen discussie. Een cognitief gesprek kan de vorm hebben van een wetenschappelijk gesprek op basis van argumenten. Een gesprek op synergetisch niveau heeft de vorm van een dialoog.
In een dialoog is je houding veel meer dan in andere gespreksvormen gericht op luisteren. Je bent nieuwsgierig actief op zoek naar de bedoeling van de ander. Je accepteert wat de ander zegt, ook al is het een ander standpunt dan het jouwe. Je waardeert andermans ideeën evenveel als de jouwe. Je vult aan wat de ander zegt. Je verkent en verrijkt mentaal andermans argumenten. Standpunten, dat wil zeggen andere stukjes van de werkelijkheid, verken je zo en daarmee verrijk je het geheel. Hiermee co-creëer je samen iets nieuws.
Dit co-creëren van ideeën heeft een zekere onthechting nodig. Als je versmolten bent met een gedachte, kun je niet objectief naar iemand luisteren. Je moet afstand kunnen nemen van je eigen gedachte om objectief te kunnen luisteren naar de gedachten van de ander. De mening van anderen is voor jou juist reden om te luisteren, want die geeft een aanvullende visie op jouw werkelijkheid. Hierbij ga je uit van het feit dat jouw werkelijkheid per definitie beperkt is. Van welke gedachten zou jij willen ontsmelten?
Synergetisch luisteren naar het grotere geheel: ZELFOVERGAVE
In het creatieproces is het essentieel dat iedereen elkaar vertrouwt. Daarin helpt het als niemand een vanuit ego gerichte aanval hoeft te verwachten. Toch blijven we allemaal mensen. Zo af en toe steekt ons ego toch de kop weer op. Dan komt er een cognitieve verdediging, een emotionele uithaal of een verborgen belang langs. En wat doen we dan? Reageren we ook vanuit ons ego? Dan weet je één ding: er is een egostrijd op komst. Een andere keuze is om vanuit de essentie te reageren, vanuit zelfovergave. Synergetisch luisteren richt zich in gerichtheid op het grotere geheel op het loslaten van je ego voor een hoger doel.
De stap om tot zelfovergave te komen kan niet gezet worden door het ego. Als het ego de bron voor zelfovergave zou zijn, dan ontstaat er hooguit een nieuw ego-deel. De bron voor zelfovergave is de essentie. Er moet een verlangen ontstaan vanuit een geheel andere bron. Een hartsverlangen, dat je kunt waarnemen als het ik-bewustzijn uit het hoofd wil zwijgen. Er bestaan voor jou dan twee bezielingen, een vanuit het ego en een vanuit de essentie.
Met het nieuw ontstane hartbewustzijn is een nieuwe realiteit geboren. Je hebt vanaf dan de keuze om te luisteren naar verschillende bewustzijnsniveaus. Het ik-bewustzijn zal het hartbewustzijn in het begin vaak overschreeuwen. Naarmate jij steeds meer blijft kiezen voor dat hartbewustzijn, wordt diens stem ook steeds duidelijker waarneembaar. Door zo te luisteren vernieuwt jullie creatiekracht zich enorm.